W roku 1502, przy ul. św. Anny 3, została otwarta w Krakowie pierwsza stała oficyna wydawnicza. Założył ją Jan Haller (właściwie Johann Haller) – postać w dziejach polskiego edytorstwa wyjątkowa. Ten niemiecki kupiec, drukarz i wydawca urodził się w Rothenburg ob der Tauber. Do Krakowa przybył w roku 1482 i zapisał się na Akademię Krakowską. Wprawdzie nie uzyskał żadnego stopnia naukowego, ale zajął się handlem winem i miedzią, dzięki czemu zdobył fortunę i uznanie – został ławnikiem miejskim, a następnie rajcą krakowskim. Podczas swoich licznych zagranicznych podróży w interesach nawiązał kontakt z przodującymi oficynami wydawniczymi w Niemczech i we Francji. Około 1494 r. został nakładcą zamawiającym w różnych drukarniach europejskich druk książek jako bibliopola (księgarz).

Haller prowadził swoją działalność z wielkim rozmachem – nabył młyn papierniczy, wyposażył warsztat w kilka pras drukarskich, zatrudnił introligatorów i organizował sprzedaż wydawanych książek. W roku 1505 oficyna Jana Hallera uzyskała przywilej królewski na wyłączność druków państwowych, dzięki czemu właśnie u niego ukazała się w 1506 r. pierwsza w Polsce drukowana urzędowa publikacja potocznie zwana „Statutem Łaskiego” – „Commune Incliti Poloniae regni privilegium constitutionum et indultuum publicitus decretorum approbatorumque” („Przesławnego Królestwa Polskiego przywileje, konstytucje i zezwolenia urzędowe oraz uznane dekrety”). Statut Łaskiego rozpoczynał się od tekstu „Bogurodzicy”, wydrukowanej tu po raz pierwszy z błędną informacją, że autorem pieśni jest św. Wojciech.

Tekst: Aleksandra Rzońca

Ilustracje: „Com[m]une incliti Poloni[a]e Regni priuilegium co[n]stitutionu[m] [et] indultuu[m] publicitus decretorum approbatoru[m]” (Statut Łaskiego) – król i senat, strona tytułowa, „Bogurodzica”; Biblioteka Narodowa, Polona.